Muhsin
Artan yaşam maliyetleri, yetersiz maaş zamları ve enflasyon karşısında eriyen alım gücü nedeniyle milyonlarca vatandaşın yöneldiği ihtiyaç kredilerinde son durum dikkat çekici bir boyuta ulaştı. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve sektör kaynakları, özellikle emekli, dar gelirli ve asgari ücretli vatandaşların yoğun bir şekilde kredi kullanmaya başladığını ortaya koydu.
Ocak-Mart 2025 döneminde kredi başvurularında rekor artış yaşandı. Toplamda 6 milyon 594 bin 767 kişi, 607 milyar TL değerinde tüketici ve konut kredisi kullandı. Bu kredilerin büyük kısmı, geçim derdiyle boğuşan vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için çekildi.
💸 Kredi Kullanımı Patladı: Gelir 25 Bin TL Altı 2.2 Milyon Kişi Borçlandı
TBB verilerine göre, aylık geliri 25 bin TL ve altında olan 2 milyon 205 bin kişi, bu dönemde bankalardan kredi kullandı. Bu grup genellikle asgari ücretli çalışanlar, düşük maaşlı memurlar ve emeklilerden oluşuyor. 2025’in ilk üç ayında bu grubun kullandığı toplam kredi tutarı ise 171 milyar TL’yi aştı.
Yani maaşlar artmasa da, geçinmek zorunda olan vatandaşlar borçlanmaya devam etti.
👴 Emeklilerin Kredi Kullanımı %26 Arttı
Özellikle düşük gelirli emekli vatandaşların krediye yönelimi oldukça dikkat çekici. Ortalama emekli maaşının 17 bin TL’nin altında kaldığı bu dönemde, emeklilerin kredi başvuruları bir önceki yıla göre %26,75 oranında arttı. 56 yaş üstü vatandaşlardan kredi kullanan kişi sayısı, 2024’te 641 bin iken bu sayı 2025’te 813 bini geçti.
Bu durum, emeklilerin geçim sıkıntısını krediyle çözmeye çalıştığını net şekilde ortaya koyuyor.
📊 Aylık Faiz Oranı %5’i Aşıyor, Borç Yükü Artıyor
Bankaların sunduğu kredi kampanyaları cazip gibi görünse de, aylık faiz oranları %5 seviyelerine kadar çıkmış durumda. Özellikle özel bankalarda faiz oranları %5,19’a kadar ulaşıyor. Kamu bankalarında ise en düşük faiz oranı %4,99 olarak belirlendi.
Bu oranlarla kredi çeken bir vatandaş için borç yükü oldukça yüksek:
📌 25 bin TL kredi çekilirse:
- Aylık ödeme: 3.105 TL
- Yıllık ödeme: 37.262 TL
Bu oranlar, kredi kullanımının büyük bir kısmının temel ihtiyaçlar için yapıldığını gösteriyor. Tatil, yatırım ya da lüks tüketim neredeyse sıfıra indi.
🧾 Kredi Hesaplama: 100 Bin TL için Geri Ödeme Tablosu
Dar gelirli vatandaşlar için örnek kredi hesaplaması şu şekilde:
💳 36 Ay Vade – Faiz Oranı %3,29:
- Aylık Taksit: 5.493 TL
- Toplam Geri Ödeme: 198.334 TL
💳 24 Ay Vade – Faiz Oranı %2,99 (Kampanya):
- Aylık Taksit: 6.483 TL
- Toplam Geri Ödeme: 155.592 TL
💳 3 Ay Ertelemeli 36 Ay Vade – Faiz Oranı %3,33:
- Aylık Taksit: 5.532 TL
- Toplam Geri Ödeme: 199.656 TL
Bu veriler, borçlanmanın maliyetinin oldukça yüksek olduğunu ve birçok vatandaşın maaşından fazla borçla karşı karşıya kaldığını gösteriyor.
🏦 Bankalardan Kampanyalar: 3 Ay Ertelemeli Krediler Dikkat Çekiyor
ING, VakıfBank, Yapı Kredi gibi birçok banka, müşterilerine “3 ay ertelemeli kredi” imkânı sunarak daha cazip kampanyalarla vatandaşları borçlandırıyor. Ancak uzmanlar bu durumun sadece geçici bir nefes aldırdığını, uzun vadede ödenecek faizin daha fazla olacağını belirtiyor.
Ayrıca faiz indirimi umutları da şu aşamada etkisiz kaldı. Uzmanlara göre Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararları, tüketici kredilerine hemen yansımıyor. Bu da dar gelirli vatandaşın kısa vadede rahatlamasını zorlaştırıyor.
❗ Uzman Uyarısı: Borçla Hayat Yürütülmez
Ekonomistlere göre borçlanmak, geçici bir çözüm olabilir ancak bu kredi yükü orta vadede hane halkının ekonomik durumunu daha da kötüleştirebilir. Faiz oranlarının düşmediği ve gelir seviyesinin artmadığı bir ortamda borcun artması, hane halkı bütçesinde kriz yaratabilir.
